Ба гузориши хабаргузории байналмилалии Аҳлибайт (а) ـ Абна ـ Рӯзи душанбе, Доналд Трамп, раисиҷумҳури Амрико, дар як нишасти матбуотии муштарак бо Бинямин Нетаняҳу, нахуствазири Исроил, аз дастиёбӣ ба як тавофуқи қарибулвуқӯъ дар мавзӯи ҷанг дар навори Ғазза хабар дод. Трамп фаластиниёнро ба «таҳаммули масъулияти сарнавишташон» фаро хонд ва таъкид кард, ки тарҳи ироашуда ба гунае тадвин шудааст, ки дар ниҳоят амнияти доимӣ барои Исроил фароҳам кунад.
Дар муқобил, Нетаняҳу изҳор дошт, ки тарҳи пешниҳодии Амрико «комилан бо аҳдофи Исроил ҳамхонӣ дорад» ва бар лузуми тағйироти бунёдин дар вазъияти Ғазза таъкид кард, аз ҷумла таъкид бар ин ки «нақши Ташкилоти худгардон дар Ғазза бидуни таҳаввулоти асосӣ мумкин нест».
Ҷузъиёти Тарҳи Пешниҳодӣ ва Нукоти Мавриди Таъкиди Ду Ҷониб
Тарҳи Амрико шомили 21 банд аст, ки мавзӯоте монанди оташбаси фурӣ, табодули асирони боздоштӣ, бозгардондани тадриҷии нерӯҳои исроилӣ аз Ғазза ва халъи силоҳи гурӯҳи Ҳамос-ро дар бар мегирад.
Трамп изҳори умедворӣ кард, ки тарҳ ҳарчи зудтар мавриди пазириш қарор гирад ва онро гоме таърихӣ дар таҳқиқи сулҳи густардатар дар минтақа талқӣ кард.
Нетаняҳу таъкид кард, ки ҳатто пас аз пазириши тарҳ, Исроил бояд тазмин кунад, ки Ғазза дигар ба таҳдиде алайҳи амнияти ин кишвар табдил нашавад ва аз лиҳози амниятӣ назорати ниҳоиро ҳифз кунад.
Аз диди Нетаняҳу, бидуни «таҳаввули бунёдин» дар сохтори ҳукуматии Ғазза, Ташкилоти худгардони фаластинӣ наметавонад нақши муассире дар ин минтақа ифо кунад.
Чолишҳо ва Ибҳомоти Пешорӯ
Агарчи Трамп ва Нетаняҳу бо хушбинӣ дар бораи ин тарҳ сухан гуфтанд, аммо ҳанӯз чанд нукта маҳфуз аст:
Пазириши Ҳамос: То кунун Ҳамос вокуниши расмӣ ба тарҳ нишон надода ва монеаҳои зиёде барои пазириши халъи силоҳ ва хуруҷ аз назорати Ғазза вуҷуд дорад.
Нақши Ташкилоти худгардон: Таъмини нақш ва қудрати Ташкилоти фаластинӣ дар Ғазза яке аз мавзӯоти ҳассос дар тарҳ аст. Нетаняҳу хоҳони тағйироти амиқ ва назорати амниятии Исроил аст.
Назорати байналмилалӣ: Ҳузури ниҳодҳо ё кишварҳои солис барои назорат бар иҷрои тавофуқ — ба вижа дар бозсозии Ғазза ва тазмини оштӣ — яке аз унсурҳои эҳтимолии тарҳ ба шумор меравад.
Марҳилапазирии дар иҷро: Ҳатто дар сурати пазириши аввалия, иҷрои комили мафоди 21 банди тарҳ мумкин аст ба мароҳил тақсим шавад ва ниёзманд ба тазминҳои фаннӣ, амниятӣ ва сиёсӣ бошад.
Таъсироти минтақаӣ ва байналмилалӣ
Ин тарҳ, агар амалӣ шавад, метавонад нуқтаи атфе дар раванди сулҳ дар Ховари Миёна бошад. Трамп умедвор аст, ки чунин тавофуқе на танҳо ҷанг дар Ғаззаро хотима диҳад, балки пояе барои сулҳи густардатар дар минтақа фароҳам оварад.
Аз сӯи дигар, Исроил дар шароити дохилӣ ва минтақаии печидае қарор дорад, ки пазириши тарҳ мумкин аст бо муқовимати ҷиноҳҳои тундрав ҳамроҳ шавад, аммо ҳимояти расмии Нетаняҳу аз он нишондиҳандаи таҳаввуле дар рӯйкарди Талавив ба масъалаи Ғазза аст.
Дар ниҳоят, марҳилаи таҳқиқи ин тавофуқ бастагӣ ба иродаи сиёсии ҷониби фаластинӣ — ба вижа Ҳамос — ва тазминҳои байналмилалӣ дорад. Агар Ҳамос тарҳро рад кунад, ҳамон таъкиди Нетаняҳу матраҳ хоҳад шуд, ки «агар тарҳ рад шавад, Исроил кори худро идома хоҳад дод».
Your Comment